Toegankelijk zijn voor klanten en personeel

Hoe kun je succesvoller zijn bij het in gebruik krijgen van nieuwe duurzame technieken? 

Damstra kent een lange geschiedenis van anticiperen op de toekomst. De overgrootopa van Damstra begon ermee. Hij maakte een waterpomp op basis van een holle boomstam nog voordat er leidingen waren. Heel wat later startte Damstra met het ontwikkelen van een eigen warmtepomp. Nu is Damstra aan het experimenteren met waterstof, en met zoutbatterijen (met ontwikkelpartner dr. Ten). Damstra pioniert op hun eigen locatie met deze technieken omdat ze klanten wil helpen bij het ‘off grid’ gaan. Dat lijkt hen pure noodzaak: “Het elektriciteitsnet kan het niet aan in de regio,” zegt Damstra. Om klanten goed te kunnen helpen, wil Damstra uiterlijk 2028 ‘off grid’ gaan met hun eigen locatie. Zo zelfstandig mogelijk opereren, is altijd al een grote drijfveer geweest. Om diezelfde reden is Damstra ook al lang geleden gestart met zelf zonnepanelen leggen, in plaats van dit uit te besteden. Daar is de afdeling ‘Duurzaam’ uit ontstaan. Inmiddels is het een eigen BV geworden omdat er veel kennis, materiaal en ruimte nodig is voor Duurzaam. De BV is dienstbaar aan de rest van de organisatie. 

Toch opereert Damstra niet helemaal alleen. Ondernemers in de buurt zijn ingezet om vooruit bestelde zonnepanelen op te slaan. Zo lukte het om klanten, ondanks de coronacrisis, relatief snel te kunnen voorzien van zonnepanelen.

Als we later in ons gesprek nog eens terug komen op waarom Damstra succesvol is in het in gebruik krijgen van duurzame technieken, komt er nog een ander element naar voren dat duidelijk te maken heeft met ‘de derde succesfactor’ (de mens centraal zetten). Damstra is een platte organisatie met korte lijnen. De directie is erg benaderbaar voor medewerkers en klanten. Op een drukke dag springt Damstra bij om bij particulieren uit te leggen hoe het zit met warmtepompen. Klanten verbazen zich dan dat de eigenaar van het bedrijf bij hen aan tafel zit. “We staan er. Dat soort dingen zie je niet om de hoek. Daar is het commerciëler.” Laatst bleek ook dat klanten graag willen samenwerken met Damstra, omdat hun geld dan in de regio wordt besteed. Veel (familie)bedrijven zijn uit de regio verdwenen doordat ze zijn opgekocht door (internationale) partijen die van elders komen. “Wij hebben een bepaalde charme die gewaardeerd wordt door klanten.”  

Naast anticiperen op de toekomst en veel zelfstandig doen, zit het in gebruik krijgen van duurzame technieken volgens Damstra dus ook in toegankelijk zijn voor klanten en personeel. 

Hebben medewerkers dezelfde mentaliteit? Hoe motiveer of inspireer je hen? 

Er zijn geen speciale trainingen of beloningen of iets dergelijks. Zonder dat het een bewuste strategie is, geeft Damstra wel een voorbeeld af: “Personeel ziet het natuurlijk wel dat ik in vrijetijdskleding (lees: op een vrije dag) het kantoor binnen kom. Om nog even een order te regelen voor een klant, voordat de productprijzen een werkdag later weer zijn gestegen”. Dit laat natuurlijk zien hoe zwaar het belang van klanten voor de directie weegt. Echter kun je je afvragen of werken op een vrije dag nou het meest gewenste voorbeeldgedrag hiervan is. 

Wat betreft verduurzamen: het is aan de medewerkers zelf om te kiezen of ze bij de BV Duurzaam willen werken. De mensen die daar niet werken, houden zich niet met Duurzaam bezig. Dat gaat niet, want: “Er is veel kennis nodig voor Duurzaam. Dit is niet iets wat anderen erbij kunnen doen.” Natuurlijk komen zij elkaar tegen bij de realisatie en helpen zij elkaar dan, maar is er geen roulatie tussen de afdelingen en de BV om zo het hele bedrijf te betrekken bij verduurzamen.  

Innoveren wordt bij Damstra in een functie belegd. Momenteel staat er een vacature ‘Duurzame Ontwikkeling’ uit. “Er is iemand nodig die er helemaal in kan duiken.” Net als andere technische vacatures is deze helaas lastig te vervullen. In de tussentijd is Damstra aan de slag met een bedrijfje van studenten die uitzoekwerk verrichten. Dat is mooi, al zou Damstra willen dat het innoveren veel sneller gaat. 

En hoe gaat de samenwerking met partners?  

Taeke vertelt dat aannemers over het algemeen wel anders zijn gaan denken. De tijd dat een aannemer uit meerdere installateurs de goedkoopste koos, is voorbij. Ze zoeken nu een team, met een installateur, architect en vaak een constructeur. In teams kun je veel meer samen aan de slag. Dat helpt. 

Of Damstra duurzame technieken in het plan krijgt, hangt met name af van of de klant kwaliteit en duurzaamheid belangrijk vindt. En het gesprek over wat Damstra aanbiedt, is heel belangrijk. Bijvoorbeeld: Damstra won laatst een opdracht voor een grote fabriekshal met kantoren erbij vanwege een goed beargumenteerd energieconcept, met tekeningen erbij. Wat uitmaakte, was dat ze in het gesprek ook vragen gesteld hebben over de bouwkundige kant: de opbouw van de wanden en vloeren, etc. De klant ging onze vragen bespreken met de bouwkundige aannemer (die nog niet gekozen bleek te zijn) en heeft onze suggesties doorgevoerd. “Dat was toegevoegde waarde van ons.” Niet onbelangrijk: De klant had zijn uitvraag op slechts 1 A4 gezet, dus er was ruimte om zelf veel in te vullen. Damstra heeft toen meer tijd gevraagd (en gekregen) om een energieconcept met duidelijke tekeningen neer te zetten. Het resultaat vond de klant prettig: Naast de bouwkundige suggesties die behulpzaam waren, wist de klant zo precies wat ze zouden gaan krijgen. Dit samen maakte dat Damstra de opdracht kreeg. 

Heb je een tip voor wat is er nodig in de achterliggende organisatie? 

De tip van Damstra komt er zonder aarzeling uit: “Mijn tip is om te investeren in kennismaking met techniek bij de jeugd. Er is veel werk, vanwege die verduurzaming, maar er is onvoldoende aanwas.” Al langere tijd staat Damstra bij scholen om te vertellen wie ze zijn en wat mensen bij hen kunnen doen. Damstra biedt altijd een stage of aantrekkelijke bijbaan aan, ook in crisistijden. Er werken dan ook altijd stagiairs en jongeren met bijbaantjes in het bedrijf. Jongeren die anders misschien wel iets heel anders waren gaan doen, maken zo kennis met techniek. Een deel van hen blijft. Volgens Damstra moet je op de basisschool beginnen met kinderen uit te nodigen eens te komen kijken, anders ben je te laat. Dan is het slim om ook vaders en moeders te betrekken. “Zodat ze zien dat het niet meer werken is met vieze handen.” Op de vraag of dit dan mensen oplevert die aan verduurzamen kunnen werken, zegt Damstra: “Ik durf dat nog niet meteen bij de jeugd te zeggen. Ze moeten eerst andere dingen leren, maar als ze het leuk vinden kunnen ze daar in doorstromen.”